نقش توکسینبایندرها در سلامت روده دام و طیور
مایکوتوکسینها؛ تهدید پنهان در خوراک دام
مایکوتوکسینها ترکیبات سمی تولیدشده توسط قارچها هستند که تقریباً در تمام غلات و مواد اولیه خوراکی بهصورت کم یا زیاد وجود دارند. حتی مقادیر پایین این سموم میتواند باعث کاهش اشتها، اختلال در جذب مواد مغذی و تضعیف سیستم ایمنی دام و طیور شود.
بخش عمدهای از این اثرات، ناشی از تخریب سلامت روده است. تاثیر مایکوتوکسینها بر عملکرد روده آفلاتوکسینها، DON و سایر سموم قارچی، با آسیب به پرزهای روده، تغییر در جمعیت میکروبی و کاهش پروتئینهای اتصالدهنده بین سلولی، موجب بروز پدیده «روده نشتپذیر» (Leaky gut) میشوند.
این وضعیت، باعث عبور ترکیبات مضر به جریان خون و افزایش حساسیت دام و طیور به عفونتها و افت راندمان میگردد.
چرا توکسینبایندرها اهمیت دارند؟
توکسینبایندرها مواد ویژهای هستند که در دستگاه گوارش با جذب و خنثیسازی سموم قارچی، از تماس مستقیم آنها با سلولهای اپیتلیال روده جلوگیری میکنند.
نتیجه این فرآیند، حفظ یکپارچگی بافت روده، کاهش التهاب، تعادل بهتر میکروبیوتا و در نهایت بهبود کارایی در هضم و جذب مواد مغذی است. شواهد علمی از کارایی بایندرها مطالعات نشان دادهاند که افزودن توکسینبایندر به جیره غذایی میتواند: سطح آنتیبادیهای IgA و IgM را در روده افزایش دهد، بیان ژنهای التهابی را کاهش دهد، و جمعیت باکتریهای مفید مانند لاکتوباسیلوسها را تقویت کند.
این یافتهها ثابت میکند که بایندرها تنها یک راهکار پیشگیرانه نیستند، بلکه به طور مستقیم در بهبود سلامت روده و ایمنی گله نقش دارند. پیامدهای اقتصادی و مدیریتی در شرایطی که آلودگی خوراک به مایکوتوکسینها اجتنابناپذیر است، استفاده از توکسینبایندرها یک ضرورت مدیریتی برای حفظ سلامت گله محسوب میشود.
این راهکار باعث کاهش تلفات، بهبود ضریب تبدیل غذایی (FCR) و افزایش بازده اقتصادی واحد پرورشی خواهد شد.
نتایج بررسی نمونههای خوراک دام، طیور و آبزیان در کشورهای آسیایی نشان میدهد که میزان آلودگی به مایکوتوکسینها در ۶ ماهه اول سال ۲۰۲۵ نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش یافته است.
تحلیل آلودگی خوراک دام و طیور به مایکوتوکسینها (۶ ماهه اول ۲۰۲۵)
مهمترین یافتهها عبارتند از:
آفلاتوکسین (Afla): افزایش از ۴۶٪ به ۵۷٪؛ تهدید جدی برای سلامت کبد و سیستم ایمنی.
زئارالنون (ZEN): افزایش از ۳۵٪ به ۴۸٪؛ مرتبط با مشکلات تولیدمثلی و کاهش باروری.
دون (DON): افزایش از ۴۶٪ به ۵۳٪؛ عامل کاهش مصرف خوراک و تخریب پرزهای روده.
T-2: افزایش از ۲۲٪ به ۳۳٪؛ از تریکوتسنهای قوی با اثرات ایمنیزُدا.
فومونیزین (FUM): جهش از ۵۰٪ به ۷۸٪؛ تهدیدی جدی برای کبد، کلیه و سیستم عصبی.
اوکراتوکسین (OTA): افزایش از ۳۷٪ به ۴۲٪؛ عامل آسیبهای کلیوی و اثرات تجمعی خطرناک.
این آمار نشان میدهد که ریسک آلودگی به مایکوتوکسینها رو به افزایش است و میتواند خسارتهای اقتصادی سنگینی به واحدهای پرورشی وارد کند. مدیریت دقیق خوراک و استفاده از توکسینبایندرهای تخصصی برای حفظ سلامت روده و کارایی اقتصادی گلهها ضروری به نظر میرسد.
شرکت پودر کیمیای زنوک با تکیه بر دانش علمی و تجربه میدانی، محصول دارانبایندر را ارائه کرده است؛ ترکیبی بر پایه مواد معدنی طبیعی و اجزای فعال زیستی که با کارایی بالا در شرایط متفاوت دستگاه گوارش عمل میکند. افزودن دارانبایندر به جیره، راهکاری مؤثر برای کاهش اثرات منفی مایکوتوکسینها و پشتیبانی از سلامت روده دام و طیور است.
بدون دیدگاه